#کتاب_زرد چیست؟
وقتی در اینترنت بدنبال معنی کتاب زرد میگشتم، تعاریف زیادی به چشمم خورد. اکثرا در یک مورد اشتراک نظر داشتند : کتابی که مطالب آن بدون پایهی علمی و اکثرا بر اساس تخیلات یا تجربیات نویسنده نوشته شده باشد.
این تعاریف مرا قانع نکرد. این نمیتواند دلیل اقبال وحشتناک مردم دنیا به این کتاب هارا توجیه کند. بحث فراتر از این ها است.
به این نتیجه رسیده ام که کتاب زرد هم مثل بسیاری از پدیده های مَعوَج امروز محصول نظام سرمایه داری است. محصول تلاش انسان برای کسب سود بیشتر به هر قیمتی.
کتاب زرد سرتاسر چرند نیست. اتفاقا راهکار ارائه میدهد، که به نظر خوب هم هستند و مشکل دقیقا در همینجا است. بقول یکی از دوستانم این کتاب ها موضوع را برای شما تمام میکنند و پرونده شان را در ذهن شما میبندند. یعنی اجازه تفکر در آن موضوع را به شما نمیدهند. کتابی که ما را به فکر فرو نبرد، و ما را به خواندن کتابهای دیگر در آن موضوع تشویق نکند، کتابی که به تفکر ما عمق ندهد قطعا کتاب زرد است.
کتابهای زرد مثل کشوی دارو در یخچالتان هستند وقتی سرتان درد میکند آن را باز میکنید و یک مسکن میخورید تا سردردتان موقتا خوب شود. بدون اینکه بدانید علت این سردرد چه بوده است.
گفتم نظام سرمایه داری. آری کار کپیتالیسم همین است. تولید بیشتر برای سود بیشتر. سود بیشتر با فروش بیشتر حاصل میشود.و فروش بیشتر یعنی مصرف بیشتر.نتیجه نظام سرمایه داری مصرفی شدن جوامع است. سرمایه داری حتی تفکر را هم مصرفی میکند. شما کتابی میخوانید با تفکرات یک نویسنده و وقتی کتاب را میبندید تفکرات آن نویسنده در مغز شماست و راه حل های آماده ای در ذهنتان وجود دارد. دیگر احساس نیاز به اندیشیدن در آن زمینه نمیکنید.
شما با خواندن کتاب زرد تبدیل به مصرف کننده افکار دیگران میشوید. این جذاب و راحت است چون بدون تلاش و درگیری ذهنی به پاسخ های خوبی برای مشکلاتتان میرسید و همین دلیل اصلی اقبال عمومی به این دسته از کتابها است.
جامعه ای که فکرش مصرف زده باشد. نمیتواند تفکر تولید کند و جامعه ای که از تولید تفکر عاجز باشد هیچ چیز دیگر نمیتواند تولید کند. در همه چیز مصرفی میشود.
بدتر اینکه این کتاب ها به خوانندگانشان توهم سواد میدهند. چند کتاب میخواند و همه جهان را از دریچه آن کتابها میبیند.
کتاب های حوزه روانشناسی عمومی و موفقیت عموما از این جنس هستند. این کتاب ها را نخوانیم. البته اگر به خودمان و تفکرمان ارزش قائل هستیم.