📌مهمترین نکات، به زبانی ساده:
قواعد نشانهگذاری را رعایت کنید
از علائم نگارشی بهتر استفاده کنید تا متنتان مفهومتر شود؛ انتهای جملاتِ مستقل نقطه بزنید.
بعد از علائمی مثل نقطه و ویرگول، یک فاصله بزنید: بعد از این ویرگول، یک فاصله هست.
قبل از علائمی مثل نقطه و ویرگول، فاصله نزنید: مثل این ویرگول، و مثل این نقطه.
گیومهٔ فارسی استفاده کنید و به جای آن، پرانتز یا علائم انگلیسی تایپ نکنید:
«این جمله داخل گیومهٔ فارسی تایپ شده» ”اما این جمله بین علائم نقلقول انگلیسی تایپ شده“.
برای افزایش خوانایی متن، سعی کنید کل متن را یکتکه ننویسید و آن را به پاراگرافهای کوچکتر تقسیم کنید. پاراگرافها را بیشازحد طولانی نکنید، و پاراگرافهای خیلی بلند را به پاراگرافهای کوچکتر تقسیم کنید.
نیمفاصله را حتیالامکان اعمال کنید
یکی از شایعترین مشکلات تایپی، عدم استفاده از نیمفاصله است، خصوصا در کلمات مرکب و افعال.
پیشوندها، پسوندها، علائم جمع و… را با نیمفاصله به کلمهٔ اصلی جفت کنید: همداستان، داستاننما، خانهی، دقیقهای، بچهها، میروم، مینویسم، زبانبسته، کرهخر، بیادب، بیصدا، حملهور، ضربهام، چهرهاش.
اگر شک دارید، از خود بپرسید آیا این عبارت یکتکه تلفظ میشود؟ مثلا کلماتِ «امامزاده» و «خویشتندار» یکتکه تلفظ میشوند؛ پس اجزای آنها را با نیمفاصله جفت کنید.
در محاوره گاهی یکسرهنوشتنِ کلمه اشکالی ندارد (مثل: میگم، میشه)، ولی نیمفاصله به خوانایی کمک میکند (مثل: میبینه، میشینه).
در Word و تحت ویندوز به روشهای متعددی میتوان نیمفاصله تایپ کرد. مثلا از کلید میانبر – + Ctrl استفاده کنید (کنترل را نگه دارید و خطتیره در بالای کیبورد را بزنید)، یا از کلید میانبر Ctrl+Shift+2 استفاده کنید.
یا «صفحه کلید استاندارد فارسی» را نصب و فعال کنید؛ در این صورت کلید میانبر Shift+Space کاراکترِ نیمفاصله را درج خواهد کرد.
در سیستمهای دیگر مثلا دستگاههای اندرویدی، کیبوردهای فارسیْ کلیدی برای نیمفاصله دارند.
در استفاده از نیمفاصله زیادهروی نکنید. جاهایی که لازم است درج کنید.
به املای کلمات توجه کنید
کلماتِ یکتکه را جدا نکنید: توی گاو داری چیکار می کنی > توی گاوداری چیکار میکنی؟
کلماتی مثلِ کدخدا، ناخدا، گاوداری، لگدزنان، بندرگاه، دورافتاده… را سرهم بنویسید.
کلماتِ جدا را نچسبانید: اینسری تونیستی > این سِری تو نیستی.
اگر در کلماتِ مرکب از خط تیره استفاده میکنید، اجزای آن را با تیرهٔ کوچک وصل کنید: پسا-زایمان.
اگر برای وضوح و خواناییِ متن لازم است، علائم و اِعراب بزنید: وقتِ دیگر نمانده … وقتْ دیگر نمانده.
«کسره» و «هه» را اشتباهی بهجای هم استفاده نکنید [مگر آنکه عمدی و آگاهانه باشد]:
کتابه من > کتاب من؛ سره سفره > سرِ سفره؛ حال من خوبِ > حال من خوبه.
املای کلمات تخصصی یا نامتداول را (خصوصا اگر شک دارید)، از منابع معتبر چک کنید.
با اغلاط رایج آشنا شوید: مثلا تصفیهحساب یا هواسپرت اشتباه است؛ تسویهحساب و حواسپرت درست است، مگر آنکه عمدا آنطور نوشته شده باشد که در این موارد بهتر است در پینوشت اشاره کنید تا ادیتور آن را تغییر ندهد.
برخی کلمات دو یا چند املای صحیح دارند، مثلا زغال و ذغال هر دو صحیح است.
به اشکالات تایپی یا تلفظی توجه کنید: شکه > شوکه؛ خوردشدن > خُردشدن؛ مردانش > مردانهاش.
©️منبع: مجلهی نبشت