تالیف و تصنیف
در زبان عربی، واژه مصنّف، معادل نویسنده و واژه مولّف، معادل گردآورنده است.
به عبارتی، نویسنده طراح و پدیدآورنده است؛ اما مولّف طراح و گردآورنده. نویسنده سازنده است، اما مولّف تدوینگر.
تفاوت اصلی نویسنده با مولّف، در نوع دخل و تصرف در متن است. در نتیجه، نویسنده در مقایسه با مولّف، عرصهای فراختر برای هنرنمایی دارد.
برای مثال، کسی که فقط ضربالمثلهای فارسی را در کتابی گرد میآورد، مولّف است. مولف اجازه ندارد در محتوای ضربالمثلها دست ببرد.
او اجازه دارد فقط در شیوه ارائه مطالب دخل و تصرف کند؛ مثلا ضربالمثلها را بر اساس معیارهای خاص (حروف الفبا، موضوع، دورههای تاریخی و…) دستهبندی کند.
شما کدام یک را ترجیح میدهید؟ گردآورنده (مولف) یا پدیدآورنده (نویسنده)؟
پس از ورود به وادی تصنیف (نوشتن) دو راه پیش رو داریم:
هم میتوانیم کاملا از خود بنویسم، هم میتوانیم بر اساس متن دیگران بنویسیم؛ یعنی بازنویسی، بازآفرینی، مقابلهنویسی و دنبالهنویسی.